Digitale betalingen worden steeds meer de norm. Veel mensen geven de voorkeur aan betalen met hun pinpas, contactloos via de telefoon, of zelfs met een smartwatch. Toch komt het nog steeds voor dat je bij sommige winkels alleen contant kunt betalen. Dit roept de vraag op: mogen winkels contant geld verplichten? En mag een winkel bijvoorbeeld een pinbetaling weigeren? Hieronder lees je hoe het zit met de regels rond betalen en wat je als consument kunt verwachten.
Cash-only beleid
In Nederland mogen winkels en horecazaken zelf bepalen welke betaalmethoden ze accepteren. Dit betekent dat ze niet verplicht zijn om pinbetalingen aan te nemen. Er is geen wet die winkels dwingt om elektronische betalingen mogelijk te maken. Een winkel kan dus kiezen om een “cash-only” beleid te voeren, waarbij klanten alleen met contant geld kunnen afrekenen. Hoewel dit in Nederland minder vaak voorkomt dan in het buitenland, zie je het nog wel bij kleinere ondernemingen, zoals broodjeszaken, ijssalons of kraampjes op markten. Als je geen contant geld bij je hebt in zo’n winkel, zul je langs een geldautomaat moeten om cash te halen om je aankoop te kunnen doen.
Weigeren van bepaalde biljetten of munten
Winkeliers hebben ook de vrijheid om te bepalen welke biljetten en munten zij accepteren. Dit betekent dat ze bijvoorbeeld een biljet van 200 of 500 euro mogen weigeren. Dit komt vaak voor omdat grote biljetten moeilijker te wisselen zijn en soms zelfs als fraudegevoelig worden gezien. Daarnaast zie je steeds vaker dat winkels en horecazaken geen munten van 1 of 2 eurocent accepteren. Dit komt omdat deze munten in Nederland niet meer worden gebruikt bij prijsafrondingen. Winkels moeten echter wel duidelijk aangeven welke biljetten of munten ze niet accepteren, bijvoorbeeld door middel van een sticker of een bordje bij de kassa.
Duidelijkheid voor de klant is belangrijk
Hoewel winkels en horecazaken zelf mogen bepalen welke betaalmiddelen ze accepteren, is het essentieel dat dit voor de klant van tevoren duidelijk is. Als een winkel alleen contant geld accepteert, moeten ze dit duidelijk communiceren aan de klanten. Dit kan eenvoudig worden gedaan met een raamsticker, kassasticker of een bordje. Hetzelfde geldt wanneer een winkel bepaalde biljetten, zoals die van 500 euro, niet accepteert. Deze transparantie is belangrijk om ervoor te zorgen dat klanten weten waar ze aan toe zijn voordat ze hun aankopen doen.
Pin-only is ook toegestaan
Hoewel contante betalingen nog steeds een wettig betaalmiddel zijn, komt het steeds vaker voor dat winkels alleen digitale betalingen accepteren. In Nederland is er een groeiend aantal winkels en horecazaken die volledig overgaan op pinbetalingen, ook wel “pin-only” genoemd. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 4% van de winkeliers geen contant geld meer accepteert. Ook dit is wettelijk toegestaan, zolang de winkel duidelijk maakt dat contante betalingen niet worden geaccepteerd. Net zoals bij een cash-only beleid, is de sleutel hier goede communicatie met de klant.
Creditcards vaak geweigerd
In Nederland is de creditcard een betaalmiddel dat vaak geweigerd wordt, zelfs in winkels waar je wel kunt pinnen. Dit heeft te maken met de hogere transactiekosten die bij creditcards komen kijken, die winkeliers liever vermijden. Veel winkels accepteren wel pinbetalingen, maar geen creditcards. Dit is volledig legaal, zolang de klant maar duidelijk wordt geïnformeerd. Je kunt vaak zien of een winkel creditcards accepteert door te letten op stickers of bordjes bij de ingang of kassa.
Waarom sommige winkels kiezen voor contante betalingen
Er zijn verschillende redenen waarom sommige winkels en horecazaken nog steeds kiezen voor contante betalingen. Eén belangrijke reden is dat contante betalingen geen transactiekosten met zich meebrengen, in tegenstelling tot pinbetalingen, waarbij de winkelier een klein bedrag aan de bank of betalingsprovider moet betalen. Vooral voor kleine ondernemers kunnen deze kosten snel oplopen, wat hen motiveert om contant geld te prefereren.
Daarnaast zijn er winkels die kiezen voor contante betalingen omdat het voor hen makkelijker is om controle te houden over hun financiën. Contant geld biedt meer direct inzicht in de dagelijkse inkomsten, zonder dat er afhankelijkheid is van een bankrekening of betalingsverwerkers. Voor sommige markthandelaren of ondernemers op tijdelijke locaties, zoals festivals, kan contant geld ook de meest praktische oplossing zijn vanwege beperkte toegang tot digitale betalingssystemen.
Wat als je geen contant geld bij je hebt?
Als je in een winkel komt die alleen contante betalingen accepteert en je geen contant geld bij je hebt, kan dat voor problemen zorgen. Hoewel de winkel in zijn recht staat om contant geld te eisen, zul je als klant een manier moeten vinden om aan deze eis te voldoen. Dit betekent dat je mogelijk naar een geldautomaat moet om contant geld te pinnen. Winkeliers zijn niet verplicht om een uitzondering te maken als je geen contant geld bij je hebt.
Kortom, winkels mogen hun eigen betalingsvoorwaarden bepalen, inclusief het voeren van een cash-only beleid. Ze zijn niet wettelijk verplicht om pinbetalingen te accepteren, zolang ze dit duidelijk communiceren aan hun klanten. Of het nu gaat om het weigeren van pinbetalingen, bepaalde biljetten, of zelfs creditcards, winkeliers hebben de vrijheid om hun betalingsbeleid vorm te geven. Voor consumenten is het daarom belangrijk om voorbereid te zijn en altijd te checken welke betaalmethoden een winkel accepteert, zodat ze niet voor verrassingen komen te staan bij de kassa.